“Cần có cuộc tổng tấn công vào web "đen" và blog “bẩn"...”

by **(¯`†[Teddy]†´¯)** 22/4/2008, 10:16 pm

Những ngày qua dư luận xã hội, đặc biệt là cộng đồng những người sử dụng Internet tại Việt Nam một lần nữa chứng kiến hành vi thiếu văn hoá tung video quan hệ ân ái cá nhân lên mạng. Đối tượng không phải là ai khác, mà vẫn là những người được công chúng biết đến.
Đây không phải là lần đầu tiên, và chắc chắn cũng chưa phải lần cuối cùng xảy ra những vụ việc tương tự kiểu như thế này. Vậy căn cứ pháp luật, chế tài xử lý dạng vi phạm này như thế nào? Xung quanh “sự cố” vừa qua của diễn viên Thuỳ Linh, trong phim Nhật ký Vàng Anh, Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với các chuyên gia an ninh mạng, chuyên gia pháp lý để có một góc nhìn khái quát nhất về vấn đề này, cũng như hình thức mà luật pháp sẽ áp dụng để xử lý kẻ vi phạm...
Ông Nguyễn Tử Quảng - Giám đốc Trung tâm An ninh Mạng (ĐH Bách Khoa): “Cần có cuộc tổng tấn công vào web "đen" và blog “bẩn"...”

Tôi nghĩ, đã là người của công chúng thì cần biết cách gìn giữ hình ảnh của mình. Tuy nhiên, khi đối diện với các sự cố thì một phần nào đó có thể coi họ là "nạn nhân". Thời gian gần đây (vài tháng - PV) chúng ta đã nói rất nhiều đến việc quản lý blog, đã đến lúc cần phải đưa hoạt động của blog vào khuôn khổ. Quản lý để cho nó phát triển tốt chứ không phải cấm đoán để cho nó không phát triển nữa. Câu hỏi đặt ra, là có quản lý được không ? Câu trả lời là nếu muốn chúng ta có thể làm được. Song phải kết hợp giữa biện pháp kỹ thuật và quản lý nhà nước. Đặc biệt là cần có một hành lang pháp lý cần và đủ. Phải có cơ quan chịu trách nhiệm vấn đề này, làm đầu mối để nhận những thông tin phản ánh có tiêu cực, vi phạm pháp luật trên các blog.

- Về mặt kỹ thuật có thể tìm ra kẻ có hành vi phát tán các nội dung không lành mạnh, vi phạm pháp luật lên mạng Internet thông qua blog?

Ông Nguyễn Tử Quảng: Về nguyên tắc hoàn toàn có thể làm điều đó. Phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của vấn đề đến đâu. Nếu cần sự quyết tâm của các cơ quan chức năng, thì khẳng định có thể tìm ra được. Dù anh làm gì trên mạng cũng sẽ để lại dấu vết, lật ngược dấu vết sẽ truy xét đối tượng đó ở đâu. Nhưng cần có sự phối hợp của nhà cung cấp dịch vụ, trong trường hợp này là của Yahoo. Nếu ở nước ngoài, cần sự hợp tác của nhà cung cấp dịch vụ trung gian ở nước sở tại. Những vụ nổi cộm đều tìm ra thủ phạm.

- Ông bình luận gì về việc thời gian qua đã có nhiều đối tượng lạm dụng Internet như một công cụ để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật (kể cả chuyên nghiệp và không chuyên nghiệp)?

Ông Nguyễn Tử Quảng: Chúng ta dễ dàng nhận ra điều này. Vì sao lại thế ? Đó là một công cụ mạnh, làm việc tốt cũng tốt, mà làm việc xấu cũng tai hại. Các biện pháp răn đe, ngăn chặn hành vi này gần như chúng ta chưa có gì, rất sơ sài. Với sự kết hợp của BKIS và C15 ( Bộ Công an), các đối tượng chuyên nghiệp đã chùn bước. Tuy nhiên, đẩy thông tin lên blog cá nhân thì không cần chuyên nghiệp, bất kỳ ai biết về mạng đều có thể làm được. Và ranh giới giữa nói xấu, hay tốt rất mong manh. Hiện nay, chúng ta đứng trước nguy cơ bùng nổ đối tượng không chuyên nghiệp phạm pháp trên mạng, song lại gây hậu quả không kém phần nghiêm trọng đối với xã hội.

- Trên thực tế, dường như các cơ quan liên quan đang bó tay trước những rắc rối phát sinh từ blog?

Ông Nguyễn Tử Quảng: Tôi nghĩ tại thời điểm này đúng là khó thật. Ví dụ như vụ diễn viên vừa qua, ai phát tán nội dung đó lên mạng là vi phạm pháp luật. Nhưng ai sẽ xử lý vi phạm này? Dường như chúng ta chưa thấy đầu mối nào. Trong khi đó, hiệu quả của việc gây rối trên mạng theo kiểu "ném đá giấu tay" lại rất cao nên đối tượng vi phạm vừa nghĩ là giấu được... mặt, lại vừa ảo tưởng về "quyền lực" của mình. Các cơ quan quản lý lại không theo kịp tốc độ phát triển và các phiền hà phát sinh. Do đó, cần có một định khung pháp lý, có đầu mối để đưa hoạt động của blog vào khuôn khổ. Tôi nghĩ đã đến lúc mở cuộc tổng tấn công vào web "đen" và các blog "bẩn" ở Việt Nam, nếu không hậu qủa sẽ khó lường trước được.

- Yahoo là một công cụ phổ biến, vậy với người sử dụng Yahoo chat để tiếp tục chuyển nội dung không lành mạnh được tung lên mạng có vi phạm không?

Ông Nguyễn Tử Quảng: Đây là vấn đề rất nhạy cảm. Phần lớn nó thuộc phạm trù đạo đức, ý thức nhiều hơn. Khó mà nói như thế là vi phạm hay không, vì đôi khi còn chưa rõ nội dung. Đối với trường hợp nghiêm trọng, khi truy ra thì có thể coi đây là người tiếp tay, hay đồng phạm. Chúng ta cũng phải thừa nhận việc lan truyền chủ yếu qua Yahoo. Tôi nghĩ các cơ quan quản lý nhà nước nên có một động thái nào đó với Yahoo, để họ có sự hợp tác nhất định trong trường hợp cần thiết. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa các nhà cung cấp dịch vụ và các nhà quản lý, theo quan sát của tôi thì chưa có tiếng nói chung.

Luật sư Trần Đình Triển - Trưởng Văn phòng Luật sư Vì Dân: “Không xử lý sẽ còn tái diễn”

Những vụ việc tương tự như thế này đã từng xảy ra nhiều, có người là ca sỹ, người mẫu, diễn viên... tuy nhiên, chưa thấy một cơ quan bảo vệ pháp luật nào giải quyết triệt để, có giải pháp xử lý đối tượng xúc phạm danh dự nhân phẩm người khác. Với việc phát triển của Internet, sự phát triển của khoa học công nghệ, không giải quyết, ngăn chặn từ bây giờ sẽ thành trào lưu xấu trong xã hội, mà nạn nhân sẽ không chỉ dừng ở những người được công chúng biết đến, mà có thể là mọi đối tượng đều có thể bị xâm phạm quyền nhân thân và hình ảnh. Nghiêm trọng hơn, không xử lý dạng vi phạm này, nó sẽ còn tái diễn.

- Theo ông, có đủ căn cứ pháp lý để xử lý vi phạm này?

Luật sư Trần Đình Triển: Tôi cho rằng đủ căn cứ để khởi tố lập án truy xét và tìm ra ai là thủ phạm.

- Vậy đối tượng phát tán nội dung đó lên mạng vi phạm vào những điều luật nào, thưa ông?

Luật sư Trần Đình Triển: Trong trường hợp này pháp luật quy định rất rõ. Hành vi này xâm phạm đến các quyền của công dân được quy định trong Hiến pháp, và quy định trong mục 2 quyền nhân thân của Bộ Luật Dân sự. Cụ thể ở các điều: Điều 24 ; Điều 37 quyền được bảo vệ danh dự nhân phẩm; Điều 38 quyền được bí mật về đời tư; Điều 31 quyền được bí mật về hình ảnh. Khi các quyền trên bị xâm phạm thì trong Bộ Luật Hình sự cũng quy định. Có 2 trường hợp, đây là hình ảnh thật mà không được sự đồng tình của người "trong cuộc" mà công bố thì vi phạm các điều trong Bộ LDS. Trong Bộ Luật Hình sự thì việc này đã phạm vào Điều 121 tội làm nhục người khác. Trong trường hợp có lắp ghép hình ảnh thì còn vi phạm Điều 122 tội Vu khống...

- Vậy ông đánh giá vấn đề này như thế nào?

Luật sư Trần Đình Triển: Trong trường hợp này cô diễn viên đã trên 18 tuổi, pháp luật không cấm họ có quan hệ, trừ trường hợp có quan hệ vi phạm Luật Hôn nhân gia đình, hay mua bán dâm... Tuy nhiên, cần xét đến phạm trù đạo đức xã hội. Song bất cứ hành vi phát tán nội dung phim ảnh khiêu dâm nào lên mạng với bất kỳ ai, của bất kỳ ai cũng là vi phạm pháp luật Việt Nam. Nếu không xử lý nghiêm, những vụ việc tương tự như thế này vẫn còn tiếp diễn là điều dễ thấy. Không ai biết trước nó sẽ rơi vào đối tượng nào. Về mặt pháp lý, tôi cho rằng có đầy đủ căn cứ để xử lý vi phạm này, song tôi chưa thấy bất kỳ cơ quan bảo vệ pháp luật nào đứng ra xử lý cả.

- Giả định ông là luật sư bảo vệ cho một "nạn nhân" tương tự như thế này. Ông sẽ nói gì?

Luật sư Trần Đình Triển: Hành vi phát tán nội dung trên lên mạng là vi phạm pháp luật không còn gì phải bàn cãi nữa. Tôi sẽ xem xét các căn cứ và căn cứ vào tình tiết để đưa ra quan điểm. Còn nếu có lời khuyên, với bị hại, tôi nghĩ bất kỳ ai cũng nên có lối sống lành mạnh chứ không chỉ là người của công chúng. Còn với những đối tượng đã và đang có ý định tương tự, họ cần biết rằng hành động đó là phạm pháp và sẽ bị xử lý.

Xin cảm ơn ông!